การคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์
บทความ > การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย > การเพาะพันธู์ปลดดุกบิ๊กอุย
การคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์
การเพาะพันธุ์ระหว่างแม่ปลาดุกอุยกับพ่อปลาดุกเทศโดยวิธีการผสมเทียม เพื่อผลิตลูกปลาดุกบิ๊กอุยให้ได้ผลดีนั้น การคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์นับว่ามีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะลูกปลาที่ได้จะเจริญเติบโตดี สมบูรณ์แข็งแรง ปริมาณลูกต่อแม่สูง และมีลักษณะตรงตามความต้องการหรือไม่นั้น จะขึ้นอยู่กับลักษณะของพ่อแม่พันธุ์ปลาที่นำมาเพาะพันธุ์ ดังนั้นจึงควรคัดเลือกแม่ปลาดุกอุยและพ่อปลาดุกเทศที่มีลักษณะดังนี้
แม่ปลาดุกอุย ในการเพาะพันธุ์ปลาดุกบิ๊กอุยจะต้องใช้ปลาดุกอุยเป็นแม่พันธุ์เท่านั้น จึงจะถือว่าเป็นปลาดุกบิ๊กอุยที่แท้จริง ลักษณะปลาดุกอุยเพศเมียลำตัวจะอ้วนป้อมและมีอวัยวะเพศเป็น ติ่งเนื้อกลมมนอยู่บริเวณล่างทวารหนัก ส่วนเพศผู้ลำตัวจะยาวเรียว และอวัยวะเพศเป็นติ่งเนื้อยาวเรียวยื่นออกมา ปลายแหลม ถ้าเป็นช่วงฤดูผสมพันธุ์ปลาดุกอุยเพศเมียจะมีส่วนท้องป่องออกมาทั้งสองข้างของลำตัว ส่วนปลาเพศผู้มีลำตัวยาวเรียวและท้องไม่ป่อง
ลักษณะแม่พันธุ์ปลาดุกอุยที่เหมาะสมจะนำมาฉีดฮอร์โมนผสมเทียมควรมีอายุตั้งแต่ 8 เดือนขึ้นไป มีน้ำหนักไม่น้อยกว่า 200 กรัม ควรเป็นปลาที่เจริญเติบโตเร็วกว่าปลาตัวอื่นๆในรุ่นเดียวกัน ไม่อ้วนหรือผอมเกินไป เพราะถ้าปลาอ้วนเกินไปจะมีไขมันอยู่ในช่องท้องมาก เวลารีดไข่จะมีไขมันปนออกมามากซึ่งจะมาเคลือบเม็ดไข่ ทำให้เชื้อของปลาตัวผู้เข้าผสมได้ยาก จึงทำให้มีปริมาณไข่เสียมาก นอกจากนี้ควรมีลักษณะเป็นปลาเพศเมียที่ดี และไข่มีความสมบูรณ์เต็มที่ ซึ่งดูได้จากส่วนท้องจะอูมเป่ง ผนังท้องบาง ท้องไม่นิ่มหรือแข็งเกินไป ติ่งเพศต้องมีลักษณะอูม สีแดงอ่อนๆ หรือชมพูอมแดง เมื่อใช้มือบีบที่ท้องเบาๆจะมีไข่ลักษณะเป็นเม็ดกลมสีน้ำตาลอ่อนใสไหลออกมาทางช่องเพศ แต่ถ้าปลามีติ่งเพศสีแดงไม่ควรนำมาฉีดฮอร์โมนผสมเทียม เพราะไข่ในท้องแก่เกินไปจะทำให้อัตราการผสมติดต่ำ
พ่อปลาดุกเทศ เนื่องจากปลาดุกเทศเป็นปลาที่นำมาใช้เป็นพ่อพันธุ์ จึงต้องคัดเอาเฉพาะปลาตัวผู้เท่านั้น วิธีการคัดแยกเพศ จะใช้วิธีเดียวกับการคัดแยกเพศปลาดุกอุย คือตูจากลักษณะลำตัว และอวัยวะเพศ ลักษณะปลาดุกเทศเพศผู้ลำตัวจะยาวเรียว ส่วนท้องแข็งและไม่ป่องออกด้านข้าง อวัยวะเพศมีลักษณะเป็นติ่งเนื้อ หรือเดือยยาวเรียว สีชมพูเรื่อๆ
ลักษณะพ่อพันธุ์ปลาดุกเทศที่เหมาะสมจะนำมาผ่าเอาน้ำเชื้อผสมกับไข่แม่ปลาดุกอุย ต้องมีอายุไม่น้อยกว่า 1 ปี มีน้ำหนักไม่ต่ำกว่า 500 กรัม ไม่ควรอ้วนหรือผอมเกินไป ลำตัวยาวเรียว ปราดเปรียว สมบูรณ์แข็งแรง ไม่เป็นโรคหรือพยาธิ ครีบหลังและครีบท้องต้องบาง ติ่งของอวัยวะเพศต้องยาว มีสีชมพูเรื่อๆ และโคนของอวัยวะเพศต้องมีขนาดใหญ่ จึงจะเป็นปลาที่มีน้ำเชื้อดี
ข้อควรระวังในการคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ คือ ปลาเพศเมียถ้าพบว่าติ่งเพศบวมมีสีแดงช้ำ แม้ว่าท้องจะดีก็ไม่ควรนำมาใช้เป็นแม่พันธุ์ เพราะจะไม่ได้ผล ถ้าติ่งเพศมีสีซีดไม่เข้มแสดงว่าไข่ไม่สมบูรณ์ ไม่ควรนำไปใช้เพาะพันธุ์เช่นเดียวกัน นอกจากนี้การจับแม่ปลาต้องใช้ความระมัดระวังมาก ควรใช้สวิงตักเมื่อจะจับตัวปลา ควรใช้ผ้ารอง ไม่ควรจับโดยบีบบริเวณโคนครีบหู(เงี่ยง) เพราะจะทำให้รังไข่ทะลักออกมา ปลาจะบอบซ้ำ และควรใช้มืออีกข้างหนึ่ง จับท่อนหางปลาไว้ด้วยเสมอ
No comments