ฮอร์โมนสกัด
บทความ > การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย > การเพาะพันธู์ปลดดุกบิ๊กอุย > ชนิดของฮอร์โมนและอัตราการใช้
ฮอร์โมนสกัด (Extracted hormone)
เป็นฮอร์โมนสำเร็จรูปที่นิยมใช้กันมาก มีชื่อว่า เอช.ซี.จี. (HCG : Human chorionic Gonadotropin) ฮอร์โมนชนิดนี้สกัดมาจากปัสสาวะของผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ เพราะในระหว่างที่ผู้หญิงกำลังตั้งครรภ์นั้น รกจะสร้างฮอร์โมนโกนาโดโทรปินแล้วปล่อยเข้าสู่กระแสเลือด และถูกขับออกมากับปัสสาวะในที่สุด ปริมาณโกนาโตโทรปินในปัสสาวะจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนมีปริมาณสูงสุดในระหว่างวันที่ 60-75 ของ การตั้งครรภ์ คือ มีปริมาณ 5,000-10,000 ไอยูต่อปัสสาวะ 1 ลิตร เมื่อน้ำน้ำปัสสาวะนี้มาสกัดให้ตกผลึกก็จะได้เป็นฮอร์โมนสกัด เอช.ซี.จี
ฮอร์โมนสกัดนิยมบรรจุในหลอดแก้ว หรือขวดแก้วเล็กๆ ปริมาณบรรจุขวดละ 5,000 ไอยู (IU) ซึ่งมีลักษณะเป็นผลึกหรือ ผงสีขาว เมื่อน้ำออกวางขายในท้องตลาดจะใช้ชื่อการค้าที่แตกต่าง กัน เช่น แพร์, ซินนาฮอริน, พิวเบอโรเจน, เอชชีจีหรือชีจี เป็นต้น ฮอร์โมนสกัดนี้มีคุณสมบัติเช่นเดียวกับฮอร์โมนต่อมใต้สมอง คือ กระตุ้นให้รังไข่และอัณฑะทำงาน ส่งผลให้แม่ปลาวางไข่และพ่อปลาสร้างน้ำเชื้อได้มากขึ้น มีหน่วยความเข้มข้นเป็นไอยูหรือหน่วยสากล(IU : International unit)
อัตราการใช้ฮอร์โมนสกัด
การเร่งให้แม่ปลาวางไข่และพ่อปลาสร้างน้ำเชื้อโดยใช้ฮอร์โมนสกัดนั้น แต่เดิมทำการฉีด 2 ครั้ง ซึ่งต้องใช้ปริมาณฮอร์โมนทั้งหมด 3,000 ไอยูต่อน้ำหนักแม่ปลา 1 กิโลกรัม โดยฉีดครั้งแรกในอัตราความเข้มข้น 1,000 ไอยูต่อแม่ปลาหนัก 1 กิโลกรัม และฉีดครั้งที่สองหลังจากฉีดครั้งแรก 6-8 ชั่วโมงในระดับความเข้มข้น 2,000 ไอยู หลังจากฉีดครั้งที่สองประมาณ 6-8 ชั่วโมงก็สามารถทำการรีดไข่ผสมกับน้ำเชื้อได้ แต่จากการศึกษาต่อมาพบว่าการเร่งให้แม่ปลาวางไข่และพ่อปลาสร้างน้ำเชื้อโดยใช้ฮอร์โมนสกัดเพื่อผลิตลูกผสมบิ๊กอุยนั้น ฮอร์โมนสกัดให้กับแม่พันธุ์ปลาดุกอุยเพียงครั้งเดียวที่ระดับความเข้มข้น 3,000-5,000 ไอยูต่อแม่ปลาหนัก 1 กิโลกรัม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์ของแม่ปลาในแต่ละช่วงฤดูกาล หลังจากฉีดฮอร์โมนสกัดประมาณ 15 - 16 1/2 ชั่วโมงก็สามารถรีดไข่ได้เช่นกัน ดังนั้นในปัจจุบันผู้เพาะพันธุ์ปลาจึงนิยมใช้วิธีการฉีดเพียงครั้งเดียว เพราะสามารถทำได้สะดวกและรวดเร็วกว่า ในขณะผลที่ได้ไม่แตกต่างกัน
สำหรับพ่อพันธุ์ปลาดุกเทศสามารถกระตุ้นให้สร้างน้ำเชื้อ ได้มากขึ้นโดยการฉีดฮอร์โมนสกัดเพียงครั้งเดียว ในระดับความเข้มข้น 200-400 ไอยูต่อน้ำหนักพ่อปลา 1 กิโลกรัม ให้ฉีดฮอร์โมนก่อนผ่าท้องเอาถุงน้ำเชื้อประมาณ 6 ชั่วโมง
อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติแล้ววิธีการใช้ฮอร์โมนสกัด เอซ.ซี.จี แต่เพียงอย่างเดียวมักจะไม่เป็นที่นิยม ทั้งนี้เนื่องมาจาก ค่าใช้จ่ายสูงกว่าการใช้ฮอร์โมนชนิดอื่นๆ มาก จึงมักนิยมใช้ฮอร์โมนนี้ร่วมกับการใช้ต่อมใต้สมองในอัตรา 100-300 ไอยูต่อแม่ปลาหนัก 1 กิโลกรัม
No comments