ฮอร์โมนสังเคราะห์
บทความ > การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย > การเพาะพันธู์ปลดดุกบิ๊กอุย > ชนิดของฮอร์โมนและอัตราการใช้
ฮอร์โมนสังเคราะห์ (Synthetic hormone)
ฮอร์โมนที่นิยมใช้กันมากในปัจจุบัน ซึ่งฮอร์โมนสังเคราะห์ที่นำมาใช้ในการผสมเทียมปลามีชื่อว่า แอลเอชอาร์เอชเอ (LHRHa) มีหน้าที่ควบคุมต่อมใต้สมองให้ผลิตและหลังฮอร์โมนโกนาโดโทรปินออกมาเพื่อกระตุ้นการทำงานและการสร้างฮอร์โมนของอวัยวะสืบพันธุ์ในสัตว์อีกต่อหนึ่ง ฮอร์โมนสังเคราะห์ที่นำมาใช้ในการผสมเทียม ปลาดุกมีอยู่หลายชนิด แต่ชนิดที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ได้แก่ Buserelin acetate หรือมีชื่อเรียกทางการค้าว่า (Suprefact) ซึ่งฮอร์โมนสังเคราะห์ชนิดนี้อยู่ในรูปของสารละลาย บรรจุขวดละ 10 ซีซี. มีตัวยาฮอร์โมนอยู่ 10 มิลลิกรัมหรือ 10,000 ไมโครกรัม การใช้ฮอร์โมนสังเคราะห์ในการผสมเทียมปลาจะใช้หน่วยความเข้มข้นของสารละลายเป็นไมโครกรัมต่อน้ำหนักปลา 1 กิโลกรัม โดยต้องใช้ร่วมกับยาระงับการทำงานของระบบหลั่งฮอร์โมนโกนาโดโทรปินจากต่อมใต้สมองคือ โดมเพอริโดน (Domperidone) เพื่อ ช่วยให้ฮอร์โมนที่ฉีดเข้าไปมีประสิทธิภาพดี ก่อนใช้ควรนำฮอร์โมนมาเจือจางก่อน เพราะในการใช้ฉีดให้กับปลาจะใช้ในปริมาณที่น้อยมาก
โดมเพอริโดนเป็นยาเม็ดขนาดเล็ก มีสีขาว เป็นยาที่ใช้ กินแก้อาการมึนเมาหรือแก้แพ้จากสาเหตุต่างๆ ที่มีจำหน่ายในท้องตลาด มีชื่อทางการค้าหลายชื่อ เช่น โมทิเลียม, ไมแรกซ์ เป็นต้น แต่ที่นิยมใช้กันมากและได้ผลดี คือ โมทิเลียม (Motilium) มีหน่วยเป็นมิลลิกรัม ซึ่งใน 1 เม็ดจะมีตัวยาฮอร์โมนอยู่ 10 มิลลิกรัม แต่ควรเลือกใช้ที่อยู่ในรูปของเกลือมาลีเอช โดยมีอักษร M อยู่ท้ายชื่อการค้า
เนื่องจากโมทิเลียมเป็นยาเม็ด ดังนั้นก่อนนำไปใช้ผสมกับสารละลายฮอร์โมนสังเคราะห์จึงต้องบดให้ละเอียดเสียก่อน ใช้ฉีด เข้ากล้ามเนื้อพร้อมกับฉีดฮอร์โมนสังเคราะห์ การใช้ยานี้มักจะประสบปัญหาการละลายยาก สามารถแก้ไขได้โดยปรับความเป็นกรดด่างของน้ำกลั่นที่ใช้ละลายด้วยยาให้มีสภาพเป็นกรดอ่อนๆ โดยเติมกรดอะซิติกเจือจาง 1 เปอร์เซ็นต์ประมาณ 2-3 หยดต่อน้ำกลั่น 4-5 ลิตร อีกปัญหาหนึ่งคือตัวยาตกตะกอนอุดตันรูเข็ม ควรแก้ไขโดยใช้เข็มฉีดยาที่ขนาดใหญ่กว่าเดิม เช่น เปลี่ยนจาก เบอร์ 24 หรือ 25 มาเป็นเบอร์ 22 แทน
อัตราการใช้ฮอร์โมนสังเคราะห์
การฉีดฮอร์โมนผสมเทียมเพื่อผลิตลูกผสมปลาดุกบิ๊กอุยโดยใช้ฮอร์โมนสังเคราะห์ สามารถฉีดเร่งให้แม่ปลาดุกอุยมีไข่แก่โดยการฉีดฮอร์โมนเพียงครั้งเดียว ที่ระดับความเข้มข้น 10-30 ไมโครกรัม หรือโดยเฉลี่ย 20 ไมโครกรัม ต่อน้ำหนักแม่ปลา 1 กิโลกรัม ร่วมกับการใส่ยาโดมเพอริโดน (โมทิเลียม) ในระดับความเข้มข้น 5 มิลลิกรัมหรือครึ่งเม็ดต่อ น้ำหนักแม่ปลา 1 กิโลกรัม หลังจากฉีดฮอร์โมนแล้วประมาณ 16 ชั่วโมงก็สามารถทำการรีดไข่ผสมกับน้ำเชื้อได้
สำหรับพ่อพันธุ์ปลาดุกเทศสามารถกระตุ้นให้สร้างน้ำเชื้อมากขึ้นได้ โดยการฉีดฮอร์โมนเพียงครั้งเดียว ในระดับความเข้มข้น5 ไมโครกรัม ร่วมกับโมทิเลียม 5 มิลลิกรัม ต่อน้ำหนักพ่อปลา 1 กิโลกรัม โดยฉีดก่อนทำการผ่าเอาถุงน้ำเชื้อประมาณ 10 ชั่วโมง
No comments