โรคในปลานิล
บทความ > การเลี้ยงปลานิล
โรคในปลานิล
สามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิดหลัก ๆ คือ
โรคติดเชื้อ (infectious diseases)อาจมีสาเหตุเกิดมาจากไวรัส แบคทีเรีย ปรสิตหรือเชื้อรา พบได้ทั่วไป โดยเฉพาะบริเวณเหงือกและผิวหนัง ปลาจะมีเมือกมากผิดปกติ อาจสังเกตเห็นแผลตามลำตัว ปรสิตบางชนิดก่อให้เกิดมีจุดขาว ๆ บนลำตัว สีของลำตัวปลาที่มีปรสิตเกาะอาจจะซีดหรือเข้มผิดปกติ ว่ายน้ำทุรนทุราย ทำให้ปลาระคายเคือง น้ำหนักลด
1. เห็บระฆัง (Trichodina sp)
ปรสิตนี้พบในเหงือกและผิวตัวปลานิลเกือบทุกตัว
2. ปลิงใส (monogenes) ส่วนใหญ่พบเกาะอยู่ตามซี่เหงือกและบริเวณผิวหนัง ที่พบบ่อยในปลาน้ำจืด
3. โรคเห็บปลา ปลาที่มีเห็บปลาเกาะจะสังเกตเห็นพยาธิรูปร่างกลม สีเขียวปนน้ำตาล พบตามลำตัวและครีบในปลามีเกล็ด
4. โรคหมัดปลาหรือเห็บสายฟ้า หมัดปลามีลำตัวยาวรีและเป็นปล้อง มีสีแดงเข้มจนเกือบดำ ปลาที่มีหมัดจะว่ายน้ำทุรนทุรายกระโดดขึ้นผิวน้ำ
โรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
ลักษณะการติดเชื้อทางแบคทีเรียจะคล้าย ๆ กัน จะมีการตกเลือด มีแผลตาลำตัวครีบกร่อน กกหูบวน มีน้ำในช่องท้อง ไม่กินอาหาร ที่พบบ่อยมี 2 ชนิด
1. โรคเกิดจากเชื้อแอโรโมแนส (Aeromonas hydrophila)
ปลาติดเชื้อจะว่ายน้ำเฉื่อยชา ไม่กินอาหาร ครีบกร่อนมีการตกเลือกเกิดบาทแผลเป็นหลุมลึก ท้องบวม ตับเหลือง มีการตกเลือดบริเวณลำไส้ยาที่ใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย ได้แก่ ออกซิเตตร้าซัยคลิน / เททราซัยคลิน / ออกโซลินิคแอซิค (oxolinic acid) ควรใช้ยาติดต่อกัน 5 – 14 วัน
2. โรคคอลัมนาริส
เกิดจากเชื้อแฟลกซิแบคเตอร์ปลาจะมีลักษณะตัวด่าง โรคนี้อาจเกิดขึ้นหลังจากการเคลื่อนย้ายปลา หรือช่วงที่มีอากาศเปลี่ยนแปลงกะทันหัน ช่วงอากาศเย็น หรือช่วงฝนตกหนัก การรักษาอาจทำได้โดยใช้ยาเหลือง (acriflavin) แช่ในอัตราความเข้มข้น 1 – 3 ppm
3. โรคติดเชื้อแบคทีเรียสเตรฟโตคอคคัส (Streptococcus sp.)
ปลานิลที่ติดเชื้อแบคทีเรียนี้จะมีตาขุ่นขาว ว่ายน้ำ ๆ ช้า ลอยนิ่ง รอบๆ ช่องขับถ่ายจะบวนแดง มักจะระบาดรุนแรงในหน้าร้อน ทำให้ปลาตายจำนวนมากในเวลาอันสั้น
