อาหารธรรมชาติของปลา
บทความ > การเลี้ยงปลา > อาหารและการกินของปลา
อาหารธรรมชาติ
อาหารธรรมชาติของปลาแบ่งออกเป็น 3 พวกด้วยกัน คือ
(1) อาหารหลัก คือ อาหารธรรมชาติที่ปลาต้องการภายใต้สภาวะที่เหมาะสมและมีชีวิตอยู่ได้ดีที่สุด
(2) อาหารที่ปลากิน ในบางโอกาส คือ อาหารธรรมชาติที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันที่มี อยู่ในบ่อ และ
(3) อาหารยามฉุกเฉิน คือ อาหารที่ปลากินเมื่อ ขาดอาหารที่ต้องการและอาหารที่กินเข้าไปก็เพื่อความอยู่รอดเท่านั้น แพลงก์ตอนสัตว์ที่ประกอบด้วยกุ้งปูขนาดเล็ก และ โรติเฟอร์ เป็นอาหารหลักของลูกปลาขนาด 15-20 มิลลิเมตร แต่พวกแพลงก์ตอนพืชขนาดเล็กเป็นอาหารยามฉุกเฉินของลูกปลาขนาดดังกล่าว ลูกปลาซึ่งมีลำไส้เล็ก สั้น และเป็นเส้นตรงสามารถย่อยแพลงก์ตอนสัตว์พวกโรติเฟอร์ได้ แต่แพลงก์ตอนพืชค่อนข้างย่อยยาก พวกสาหร่ายและสาหร่ายสีเขียวชนิดเส้น ที่ไม่ย่อยจะสังเกตได้จากมูลของปลาที่ถ่ายออกมา
ความรู้ในเรื่องวัฏจักรชีววิทยาในบ่อปลา เป็นพื้นฐาน ในการเพาะเลี้ยงปลา การเริ่มของวัฏจักร คือ พืชสีเขียวจะเปลี่ยน อนินทรีย์สารรวมทั้งกรดคาร์บอนิก และแร่ธาตุต่างๆ ในน้ำให้เป็นอินทรียสารในรูปของเนื้อเยื่อพืชโดยอาศัยพลังงานจากแสงแดด พืชเหล่านี้ ได้แก่ พืชชั้นต่ำ และพวกแพลงก์ตอนพืช รวมทั้งแพลงก์ตอนสัตว์ ซึ่งจะเป็นอาหารของสัตว์ขนาดเล็ก และจะกลายเป็นอาหารของสัตว์ขนาดที่โตกว่า ทั้งพืชและสัตว์ดังกล่าวก็จะกลายเป็นอาหารของปลาต่อไป
โคพีพอด
ไรน้ำ
ชนิดของสัตว์น้ำที่มีคุณค่าทางอาหารสำหรับปลา ซึ่งเกิดในบ่อปลาตามธรรมชาติประกอบด้วยกลุ่มของสัตว์ต่างๆ คือ
1. โรที่เฟอร์ มีขนาดเล็กมาก มีความยาว 1 / 50-2 มิลลิเมตร มีชีวิตอยู่ได้ไม่เกิน 2-3 สัปดาห์ แต่จะเกิดใหม่ พบปะปนอยู่กับแพลงก์ตอนและพบตามหน้าดิน โดยเฉพาะในที่ซึ่งมีพืชมาก ลูกปลาและปลาเล็กกินโรที่เฟอร์เป็นอาหาร
2. ตัวหนอน มีตัวหนอนอยู่ 2-3 ชนิด ที่เป็นอาหาร สำคัญของปลาที่พบมากได้แก่ ไส้เดือน ไส้เดือนมีขนาดตั้งแต่เล็ก มีความยาว 8-15 มิลลิเมตร ไปจนถึง 30 เซนติเมตร ใน โคลนก้นบ่อที่มีอินทรียสารสูง จะเป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มทูบิเฟกซ์ (tubifex) ซึ่งเป็นตัวหนอนสีแดง มีความยาว 25-85 มิลลิเมตร หนอนนี้จะขับเมื่อกผสมกับดินโคลนทำเปลือกห่อหุ้มตัว ทำให้มีน้ำหนักจมลงสู่ก้นบ่อและยืนส่วนหน้าของลำตัวออกมาแกว่งไกวเหนือพื้น
3. หอย ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ระหว่างพืชน้ำหรือตามก้นบ่อ กินพวกพืชและเศษเน่าเปื่อยเป็นอาหาร ในบ่อเลี้ยงปลา มักจะพบหอยฝาเดียว เช่น หอยขม และหอย 2 ฝา เช่น หอย กาบ ปลาที่กินหอยเป็นอาหาร ได้แก่ ปลาตะโกก ปลาเฉาดำ
4. พวกกุ้ง ปู (crustaceans) เป็นพวกที่มีความสำคัญที่สุดในแง่ที่เป็นอาหารปลา พวกกุ้งและปูชั้นต่ำ เป็นอาหารหลัก ของลูกปลา ปลาวัยอ่อน และเป็นอาหารหลักของปลาที่กิน แพลงก์ตอนเป็นอาหาร พวกกุ้งและปูชั้นสูงเป็นอาหารของปลาใหญ่
พวกกุ้งและปูชั้นต่ำ อาศัยอยู่ตามพื้นก้นบ่อ อยู่ระหว่างพืชน้ำ พวกที่พบมากและมีความสำคัญในแง่เป็นอาหารปลา ได้แก่ กุ้ง ซึ่งมีขนาดเล็ก มีความยาว 1/4 ถึง 3 มิลลิเมตร ซึ่งเราเรียกรวมๆ ไรน้ำ พวกนี้จะเกิดขึ้นเมื่อใส่ปุ๋ยอินทรีย์
พวกออสตราคอด มีเปลือกใส 2 ฝา ห่อหุ้มตัวคล้าย หอยกาบ มีขนาดความยาว 0.5-2.5 มิลลิเมตร อาศัยอยู่ตาม พื้นก้นบ่อ สกุลที่พบได้แก่ ไซพริส (Cypris)
พวกโคพีพอด มีขนาดความยาวไม่เกิน 5 มิลลิเมตร อาศัยอยู่ตามชายตลิ่ง หรือผิวน้ำ ที่พบเสมอ ได้แก่ สกุลไซคลอปส์ (Cyclops)
ในพวกมาลาคอสตราคา (malacostraca) ซึ่งเป็นพวกกุ้ง และปูชั้นสูง ที่พบในบ่อสม่ำเสมอ ได้แก่ กุ้งฝอยหรือกุ้งน้ำจืดขนาดเล็ก
5. แมลง เป็นส่วนสำคัญของอาหารปลาที่เลี้ยงในบ่อ ปลาจะกินตัวอ่อนของแมลงเป็นอาหาร ในบรรดาแมลงด้วยกัน ตัวอ่อนของพวก เมย์ไฟลส์ (may fries) และพวกหนอนแดง มีความสำคัญในแง่เป็นอาหารมากที่สุด หนอนแดงมีรูปร่างป้อม ทรงกระบอก มีขนาดความยาว 2-20 มิลลิเมตร อาศัยอยู่ในเกราะหุ้มตัวอยู่ตามพื้นก้นบ่อ
ปลาที่เลี้ยงในบ่อ เช่น ปลาไน ปลาตีลาเบีย อาหารธรรมชาติในบ่อมีส่วนสำคัญในการเจริญเติบโต ปลาไนที่เลี้ยง ในบ่อกินอาหารธรรมชาติประมาณร้อยละ 50 และกินอาหารสมทบประมาณร้อยละ 50 และปลาตีลาเบียกินอาหารธรรมชาติในบ่อประมาณร้อยละ 10 ฉะนั้น จะเห็นได้ว่าในบ่อที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ ผลผลิตของปลาจะลดต่ำลง แต่ถ้าหากใส่ปุ๋ย จะทำให้ผลผลิตสูงขึ้น อาหารธรรมชาติในบ่อเป็นอาหารที่เสริมสร้างการเจริญเติบโตให้กับปลา จากการทดลองพบว่าการเติมไรน้ำ และตัวอ่อนของแมลงลงไปในอาหารสมทบเพียงเล็กน้อย ทำให้ปลาเจริญเติบโตเห็นได้ชัด ซึ่งแสดงว่าในสัตว์ดังกล่าว มีสารที่ช่วยในการเจริญเติบโต
อาหารธรรมชาติซึ่งเกิดขึ้นในบ่อมีโปรตีนสูง สาหร่ายที่เกิดในบ่อน้ำกร่อยที่เลี้ยงปลานวลจันทร์ทะเล มีโปรตีนร้อยละ 1-1.6 พวกตัวอ่อนของแมลง พวกไรน้ำ ล้วนแต่มีโปรตีนสูง ทั้งสิ้น กล่าวคือ มีโปรตีนร้อยละ 6.8-11.8
No comments