อาหารแก่ลูกปลาดุก
บทความ > การเพาะและการเลี้ยงปลาดุก > การอนุบาลปลาวัยอ่อน > การอนุบาลในบ่อซีเมนต์
เมื่อปล่อยลูกปลาลงไปในบ่อ การให้อาหารแก่ลูกปลาดุกในระยะแรกในบ่อซีเมนต์ควรปฏิบัติดังนี้
อายุ 5-20 วัน ให้อาหารประเภทไรแดง
อายุ 20-30 วัน ให้อาหารประเภทไรแดงกับปลาป่นร่อนละเอียด
อายุ 30-45 วัน ให้อาหารอัดเม็ดแช่น้ำเล็กน้อยจนนิ่มหรืออาหารผงผสมน้ำเล็กน้อยปั้นเป็นก้อน
การให้อาหารลูกปลาดุกต้องให้อย่างเพียงพอกับจำนวนลูกปลา และให้อย่างทั่วถึงลูกปลาจึงจะสามารถเจริญเติบโตได้ดี ไรแดงนับเป็นอาหารที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการอนุบาลลูกปลาดุก ซึ่งอาจจะได้จากการเพาะหรือ ช้อนตามธรรมชาติ ไรแดงที่ช้อนได้จากแหล่งน้ำธรรมชาติไม่สะอาด ดังนั้นก่อนนำไปให้ลูกปลากินควรล้างให้สะอาดแล้วนำไปแช่ในด่างทับทิมโดยละลายด่างทับทิมให้น้ำพอเป็นสีชมพู แล้วเอาไรแดงลงแช่ประมาณ 5 นาที ถ้านานกว่านี้ไรแดงจะตาย หากไม่ใช้ด่างทับทิมอาจแช่ในน้ำผสมยาปฏิชีวนะก็ได้ หากลูปปลาดุกได้กินไรแดงตลอดช่วงการอนุบาลจะเจริญเติบโตดีมากและแข็งแรง แทบไม่มีปัญหาเรื่องโรคเลย แต่เนื่องจากการอนุบาลลูกปลาดุกนั้นต้องใช้เวลานานซึ่งเป็นการยากที่จะหาไรแดงให้กินตลอดได้ อาจใช้อาหารชนิดอื่นเสริมได้บ้าง แต่อย่างน้อยในช่วง 10 วันแรกควรจะให้ไรแดงเต็มที่ ในกรณีที่ขาดแคลนไรแดงในช่วงอนุบาลอาจให้กินตัวอ่อนของไรสีน้ำตาลหรือที่ เรียกว่าอาร์ทีเมีย แทนก็ได้ ในการให้ไรแดงนั้นต้องให้มีไรแดงเหลืออยู่ในบ่อตลอดเวลา สำหรับปริมาณไรแดงที่ให้ในแต่ละวันค่อนข้างจะกะลำบาก แต่ พอจะประมาณคร่าวๆได้ว่าลูกปลา 100,000 ตัว เมื่อเริ่มกินอาหาร 2-3 วันแรกจะกินไรแดงวันละ 700 กรัมถึง 1 กิโลกรัม นอกจากนี้ยังนิยมใช้ปลาเป็ดหรือใช้ปลาเป็ดผสมรำข้าวในอัตราส่วน 9:1 บดส่วนผสมให้ละเอียด ละลายน้ำแล้วสาดให้ลูกปลากิน
เมื่อลูกปลาดุกโตขึ้นให้เปลี่ยนอาหารเป็นอาหารผงที่มีโปรตีน 40 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งมีปลาป่น กากถั่วลิสง รำข้าว แป้งเหนียว ไขมัน และวิตามินกับแร่ธาตุ เป็นส่วนผสมในอัตราส่วน 56:12:12:14:4 และ 2 เปอร์เซ็นต์ตามลำดับ คลุกเคล้าส่วนผสมดังกล่าวให้เข้ากันดีแล้วเก็บไว้ใช้ โดยก่อนใช้ให้ผสมอาหารกับน้ำในอัตราส่วนอาหาร 1 กิโลกรัมต่อน้ำ 250-300 มิลลิลิตร นวดให้เข้ากันและปั้นเป็นก้อนแล้วนำไปเลี้ยงลูกปลา หรือนำไปอัดเป็นเม็ดขนาดเล็กโดยเครื่องบดเนื้อ แล้วจึงนำไปเลี้ยงลูกปลา ซึ่งการให้อาหารลูกปลาที่อนุบาลในรอบวันนิยมปฏิบัติระหว่างเวลา 07.00-20.00 น. และส่วนใหญ่จะให้อาหารทุกๆ 2 ชั่วโมง การให้อาหารแต่ละครั้งจะให้ปลากินจนอิ่ม
ก่อนให้อาหารลูกปลาทุกครั้งต้องใช้สายยางดูดของเสียและเศษเหลือของอาหารที่สะสมอยู่ที่ก้นบ่อออกก่อนเสมอ พร้อมกันนั้นให้ดูดน้ำในบ่อทิ้ง ประมาณ 1 ใน 3 ของน้ำในบ่อ และเติมน้ำใหม่ลงไปให้ได้ระดับเท่าเดิม แล้วจึงให้อาหารเพื่อเป็นการเร่งให้ลูกปลาดุกกินอาหารและมีการเจริญเติบโตดี อีกทั้งเป็นการป้องกันการเน่าเสียของน้ำด้วย ในระหว่างอนุบาลให้เพิ่มระดับของน้ำในบ่อให้สูงขึ้น 5 เซนติเมตรทุกๆ 3 วัน น้ำที่นำมาใช้ต้องเป็นน้ำที่สะอาด ทางที่ดีควรได้ทำการฆ่าเชื้อด้วยน้ำยาฟอร์มาลีนเสียก่อน และในบ่ออนุบาลควรมีหัวทรายใส่ไว้และเปิดลมเบาๆหลายๆจุด เพราะนอกจากจะเป็นการป้องกันการขาดออกซิเจนแล้ว การให้ออกซิเจนยังช่วยลดพิษจากแอมโมเนียที่อาจเกิดจากเศษอาหารและขี้ปลาได้ แต่ถ้าให้แอร์ปั๊มจนแรงเกินไปลูกปลาจะถูกรบกวนมาก เพราะธรรมชาติของลูกปลาดุกเมื่ออิ่มแล้วจะชอบนอนนิ่งๆ
นอกจากนั้นลูกปลาวัยอ่อนอาจได้รับการกระทบกระเทือนเป็นอันตรายได้ ลูกปลาที่แข็งแรงจะนอนตามก้นบ่อหรือว่ายน้ำไปมาเมื่ออายุได้ประมาณ 1 สัปดาห์ก็จะขึ้นมาฮุบน้ำเป็นระยะๆ การเกิดโรคกับลูกปลาจะมีน้อยมาก หากการดูแลเรื่องน้ำในบ่อให้เป็นไปตามปกติ แต่ถ้าหากลูกปลาลอยหัวตรงผิวน้ำ ลำตัวตั้งฉากและไม่เห็นอาการอื่นๆ ควรทำการถ่ายน้ำและใส่เกลือในบ่ออัตราประมาณ 5 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร หากลูกปลามีอาการท้องบวมหรือโคนครีบหูบวม ให้ลดน้ำในบ่อลงเหลือ 10 เซนติเมตร แล้วใส่ยาออกซีเตตร้าไซคลิน 3 กรัมต่อลูกบาศก์เมตร แช่ไว้ประมาณ 3 ชั่วโมง แล้วจึงเพิ่มน้ำให้เท่าระดับเดิม ทำเช่นนี้ 5-10 วันหรือจนกว่าปลาจะหาย เมื่อเพิ่มน้ำแล้วควรใส่เกลือในบ่ออัตรา 0.5 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตรในวันแรก ส่วนในวันที่ 2 และ 3 ใส่อีก 250 กรัมต่อลูกบาศก์เมตร ยาออกซีเตตร้าไซคลินจะช่วยรักษาโรค ส่วนเกลือจะช่วยลดความเครียด
หลังจากทำการอนุบาลลูกปลาดุกในบ่อซีเมนต์ไปได้ประมาณ 20-30 วัน ลูกปลาจะโตขึ้นได้ขนาด 3-5 เซนติเมตร สามารถนำไปเลี้ยงเพื่อให้เป็นปลาใหญ่หรือลำเลียงขนส่งในระยะทางไกลๆได้ ลูกปลาที่อนุบาลในบ่อซีเมนต์มีอัตรารอดโดยเฉลี่ยประมาณ 60-70 เปอร์เซ็นต์
No comments